วิธีอ่าน บทกลอนให้ได้อรรถรส



       วิธีอ่าน               หนังสือนี้                  มีคุณค่า
อ่านตัวหนา                ลงมาก่อน                 สอนตามขั้น
เป็นหนังสือ                ธรรมดา                    เคยอ่านกัน
ความหมายนั้น            ก็รู้ความ                    ตามเป็นจริง

       แต่ถ้าอ่าน           ซ้ายไปขวา                ก็พาสอน
เป็นบทกลอน             ขยายความ                ได้ดียิ่ง
รู้ความเพิ่ม                 เสริมออกไป               ให้รู้จริง
ได้รู้สิ่ง                       ที่ควรรู้                       อยู่ครบครัน

      ท้ายกระดาษ         ล่างสุด                     นั้นดีนะ
มีพุทธะ                      สุภาษิต                     คิดสร้างสรรค์
ล้วนแต่มี                    เนื้อความ                   ตามจำนรรจ์
สัมพันธ์กัน                 กับเนื้อหา                   พากมล

     ส่วนรูปภาพ           ด้านซ้าย                    คลายวิถี
ดูแล้วมี                      คุณค่า                        น่าฉงน
ปริศนาธรรม               ซ่อนอยู่                       รู้อดทน
ตามเหตุผล                ค้นดู                          "จะรู้จริง"

ปญฺญว ธเนน เสยฺโย ปัญญาเทียวประเสริฐกว่าทรัพย์


* หมายเหตุ ในหนังสือให้อ่าน " ตัวหนา ลงมาก่อน "
* สำหรับ     ในเว็บให้อ่าน " ตัว สีเหลือง , สีม่วง  ลงมาก่อน " 
ก็จะได้อรรถรสในอีกรูปแบบหนึ่ง
                                             

มงคลที่ ๑

๑. ไม่คบคนพาล ( อเสวนา จ พาลานํ)


หนึ่ง. ไม่คบ คนพาล ประสานจิต
๑. ชอบคิดผิด มโนกรรม สามสถาน
๒. ชอบพูดชั่ว มั่วคำหยาบ ตราบเนิ่นนาน
๓. ชอบทำงาน ชั่วยิ่ง สิ่งไม่ดี

๔. ชอบชักนำ ในทางผิด คิดทุกสิ่ง
๕. ทำมากยิ่ง สิ่งไม่ควร ล้วนบัดสี
๖. ไม่ยอมรับ ระเบียบ วินัย ใส่ชีวี
๗. แม้พูดดี ก็โกรธ โทษต่อเติม

อย่าคบ...ค้า คนพาล ประสานศรี
อย่าร่วม...มี การงาน ประสานเสริม
อย่ารับ...ไว้ ให้ร่วมสุข ทุกข์ต่อเติม
อย่าให้...เพิ่ม ความวางใจ ใคร่ครวญตรอง

เหมือนต้นไม้ ใกล้กัน พลันเปลี่ยนผัน
มะม่วงมัน เปรี้ยวไป ให้หม่นหมอง
ใบไม้ห่อ ปลาเน่าเหม็น เป็นทำนอง
ลองไตร่ตรอง มองให้เห็น เช่นคนพาล.

มงคลที่ ๒

๒. คบบัณฑิต ( ปณฺฑิตานญฺ จ เสวนา.)


สอง. คบหา   บัณฑิต   คิดให้ทั่ว
รู้ดี ชั่ว   ทั่วไป   หลายสถาน
รู้ถูก ผิด   คิดทุกอย่าง   วางโครงการ
รู้ชอบ...งาน   บาป บุญ   หนุนกมล

๑. รู้อุปการ-   คุณท่าน   หมั่นยึดไว้
๒. รู้ทำให้   คนพ้นบาป   ทราบฝึกตน
๓. รู้ช่วยเหลือ   ผู้อื่น   ชื่นกมล
๔. รู้ชุมชน   สงเคราะห์ให้  ได้สุขจริง

นรชน   พึงคบหา   บัณฑิตไว้
ปัญญาไว  ได้พ้นทุกข์   สุขทุกสิ่ง
พหูสูต   พูดคิดทำ   จำได้จริง
ไกลจากสิ่ง   เศร้าหมอง   ครองอุรา

เหมือนผ้าห่อ   ของหอมไว้   ได้ครันครบ
หอมตลบ   อบอวล   ชวนใฝ่หา
ผู้ใดคบ   บัณฑิต   บัณฑิตพา
ผลดีมา   ตอบสนอง   ห้องหทัย.

มงคลที่ ๓

๓. บูชาคนที่ควรบูชา (ปูชา จ ปูชะนียานํ.)


สาม...บูชา คนที่ควร บูชา...ยิ่ง
ยกย่อง...จริง จอมกษัตริย์ จัดเอาไว้
เชิดชู...ญาติ บิดา มารดา อาจารย์ไกล
รู้เลื่อมใส พุทธองค์ สงฆ์ทำดี

ด้วยทางใจ วาจา กาย หมายเกรงขาม
ประพฤติตาม แนวทาง สร้างวิถี
คำสอน...ท่าน หมั่นศึกษา หาวิธี
ตราบชีวี สิ้นไป ใจสุขจริง

รวมทั้งสิ่ง เนื่องด้วย ช่วยประสงค์
พระพุทธองค์ สงฆ์ที่ดี มีมากยิ่ง
บิดา มารดา อาจารย์ ครู รู้คุณจริง
กษัตริย์...มิ่ง บูชา พากมล

(ที.มหา. ๑๐/๑๓๔/๑๖๕)

ต้นไม้เล็ก ต้องมีหลัก ปักค้ำไว้
เพื่อเติบใหญ่ ในวันหน้า คอยท่าฝน
ผู้ใดหวัง ความเจริญ เชิญฝึกตน
บูชาคน ควรบูชา หาก้าวไกล.

มงคลที่ ๔

๔. อยู่ในถิ่นที่เหมาะสม (ปฏิรูปเทสวาโส จ.)

สี่...อยู่ในถิ่น ที่เหมาะสม ระดมพร้อม
สิ่งแวดล้อม ที่ดี มีอาศัย
มีสัมมา อาชีพ เจริญไว
ไม่มีภัย ไรพิษ มิตรอาทร

๑. มีธรรมะ สบายครบ สงบเย็น
๒. บุคคลเป็น ที่สบาย หมายสั่งสอน
๓. มีอาหาร มากมาย คลายอาทร
๔. สุดอาวรณ์ อาวาสดี มีครบครัน

ทั้งทางโลก โชคอำนวย ช่วยเลิศล้ำ
ทั้งทางธรรม นำศีล ทาน ประสานมั่น
ทั้งเด็กอยู่ รู้ภาวนา พาจิตพลัน
ทั้งสร้างสรรค์ เมื่อเติบใหญ่ ให้ได้ดี

หากคนเรา อยู่ไกล ในถิ่นเลว
คงล้มเหลว ทุกสิ่ง สิ้นราศี
หากอยู่ถิ่น ที่เหมาะสม อุดมดี
ก็ย่อมมี ความเจริญ เพลินหทัย.